Dünyada 42 ülkeden yaklaşık 132 milyon kişi memleketler arası insani yardım ve müdafaaya muhtaçken, bu yıl bunlardan yaklaşık 94 milyonuna yardım ulaştırılabileceği varsayım ediliyor.
“19 Ağustos Dünya İnsani Yardım Günü” vesilesiyle insani yardıma muhtaç ülke ve halklarının durumu bir kere daha gündeme geldi.
AA muhabirinin Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Uyum Ofisinin (OCHA) yayımladığı “Küresel İnsani Kıymetlendirme 2019” raporundan derlediği bilgilere nazaran, ülkelerin kalkınma oranları artmasına rağmen her 70 şahıstan biri çatışma, afet, besin güvensizliği, cinsel istismar, insan kaçakçılığı, zorla yerinde edilme üzere sebeplerle insani yardıma muhtaçlık duyuyor.
Yardıma en çok muhtaçlığı olan ülkeler sıralamasında önemli insani kriz yaşayan Yemen başı çekerken, bu ülkeyi kriz, iç savaş, afet üzere durumlarla çaba eden Suriye, Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC), Etiyopya, Nijerya ve Güney Sudan takip ediyor.
Raporda bu yıl insani gereksinimlerin daha da artabileceği ikazında da bulunuluyor.
2018’DE YARDIM GEREKSİNİMİNİN YÜZDE 56’SI KARŞILANABİLDİ
Rapora nazaran, 2011’den beri iç savaşın sürdüğü Suriye’de gereksinim duyulan insani yardım ölçüsü geçen yıl 3,36 milyar dolarken, bunun 2 milyar doları karşılandı.
Çatışmaların yanı sıra kıtlığın da vurduğu Yemen’de gerekli ölçü geçen yıl 2,96 milyar dolarken, karşılanan ölçü 2,29 milyar dolar oldu. Siyasi krizin yaşandığı Sudan’da gereksinim 1,01 milyar dolarken, karşılanan ölçü 603 milyon dolar düzeyinde kaldı.
Bunun yanında, Güney Sudan’da muhtaçlık duyulan 1,72 milyar doların 1,03 milyar doları, Somali’de gereksinim olan 1,54 milyarın 796 milyon doları, Nijerya’da gerekli 1,05 milyar doların 677 milyon doları karşılanabildi. Salgın hastalıkların sardığı KDC geçen yıl 1,68 milyar dolar insani yardım muhtaçlığının 733 milyon doları, Etiyopya’da ise 1,18 milyarın 635 milyon doları karşılandı.
Geçen yıl gerekli olan insani yardım ölçüsü toplamda 24,88 milyar dolara ulaşırken, bunun yalnızca yaklaşık yüzde 56’sı karşılanabildi.
2019 KESTİRİMLERİ
Raporda, bu yıl gereksinim duyulan insani yardım ölçüsü ve karşılanma oranlarına ait varsayımlara de yer verildi. Buna nazaran, 42 ülkeden yardıma muhtaç kişi sayısının bu yıl 132 milyona çıkması, insani yardımlara ulaşabilen kişi sayısının ise 93 milyon düzeyinde olması bekleniyor.
Bu sorunun en fazla yaşandığı ülkelere nazaran dağılıma bakıldığında Yemen’de 24 milyon, Suriye’de 13 milyon, KDC’de 12,8 milyon, Etiyopya’da 8 milyon, Güney Sudan’da 7,1 milyon, Nijerya’da 7,1 milyon, Irak’ta 6,7 milyon, Afganistan’da 6,3 milyon ve Sudan’da 5,5 milyon kişi insani yardıma muhtaç durumda bulunuyor.
Raporda geçen yılın bilgilerinden yola çıkılarak yapılan kestirimlere nazaran ise insani yardımların karşılanabilmesi emeliyle yaklaşık 21,9 milyar dolara gereksinim duyulacak. Kelam konusu sayının 4 milyar doları Yemen, 1,65 milyar doları KDC,1,50 milyar doları Güney Sudan, 1,08 milyar doları Somali, 1 milyar doları ise Sudan için ayrılacak.
TÜRKİYE “EN ÇOK İNSANİ YARDIM YAPAN ÜLKE” OLDU
Bunun yanında, İngiltere merkezli Kalkınma İnisiyatifleri Örgütünün “Küresel İnsani Yardım Raporu 2018” datalarına nazaran Türkiye, 2017’de 8,07 milyar dolar yardım ile dünyada en çok insani yardım yapan ülke pozisyonuna yükseldi. Sıralamada Türkiye’yi 6,68 milyar dolar ile ABD, 2,99 milyar dolar ile Almanya ve 2,52 milyar dolar ile İngiltere izlerken, Avrupa Birliği (AB) kurumları 2,24 milyar dolar ile dördüncü sırada geldi.
Türkiye, insani yardımların ulusal gelire oranı bağlamında yapılan sıralamada da yüzde 0,85 ile birinci gelirken, en yakın takipçileri Norveç ve Lüksemburg için bu oran yalnızca yüzde 0,17’de kaldı. ABD ise bu sıralamada yüzde 0,04 ile 19’uncu pozisyonda yer aldı.
Irak’ın başşehri Bağdat’ta 19 Ağustos 2003’te ortalarında Birleşmiş Milletler (BM) Irak Özel Temsilcisi Sergio Vieira de Mello’nun da bulunduğu 22 yardım çalışanının bombalı akında hayatını kaybetmesi sonucu, BM Genel Heyetinde 2008’de alınan kararla 19 Ağustos “Dünya İnsani Yardım Günü” olarak ilan edilmişti.