TÜRKİYE son yıllarda güçte dışa bağımlılığı azaltmak ve bu yolla yurtdışına ödenen parayı içerde tutmak için yenilenebilir güç projelerine büyük ehemmiyet veriyor. Hem güneş gücünde hem de rüzgarda potansiyelinin tamamını kullanmak için stratejik adımlar atan Türkiye, sahip olduğu pazar avantajı ve güçlü potansiyeliyle rakiplerinin önüne geçiyor. Yakın vakitte milyarlarca dolarlık yenilenebilir güç ihalelerini de muvaffakiyet ile tamamlayan Türkiye’nin bu alandaki en büyük avantajı ise rüzgarda frekansın, güneşte ise güneşlenme mühletinin komşu ülkelere nazaran hayli yüksek kalitede olması. Pekala Türkiye yenilenebilir güçte neler yapıyor?
İLK RÜZGAR ALAÇATI’DAN
Yenilenebilir güçte Türkiye’nin birinci önemli adımı 1998’de Alaçatı’da kurulan Alize Germiyan RES oldu. Daha sonra maliyetlerin süratle düşmesi ve bu teknolojilerin ilerlemesi ile Türkiye’de işletme halindeki RES sayısı 180’e çıktı. Lisanssız santralar da eklenince sayı 257’yi buluyor. Türkiye rüzgardaki en süratli periyodunu ise son 5 yılda yaptı. 2014’e 3.762 megavat olan konseyi güç 2019’da 7.228 megavata ulaştı. Şu an inşa halindeki santrallarla buna 620 megavat daha eklenecek. Bugün işletmedeki RES’lerin dağılımına baktığımızda Ege 2.832 megavat, Marmara’da 2.448 megavat, Akdeniz’de 996 megavat, İç Anadolu’da 726 megavat, Karadeniz’de 272 megavat, Güneydoğu’da ise 93 megavat’lık bir heyeti güç olduğunu görüyoruz. Türkiye geldiği bu noktada elektrik muhtaçlığının yüzde 7’sini rüzgardan karşılıyor.
GÜNEŞ SÜRATLİ BÜYÜYOR
Türkiye’nin yenilenebilir güçteki en değerli sıçramalarından biri de güneş alanında oldu. Bilhassa 2010’dan sonra güneş gücü panellerinde yaşanan yeni teknolojik gelişmeler ve maliyetlerdeki süratli düşüş bu alana olan ilgiyi artırdı. İç Anadolu başta olmak üzere çok sayıda bölgeye GES’ler kurulmaya başlandı. Anadolu’nun farklı noktalarında irili ufaklı kurulan santrallerin sayısı bir kaç yıl içinde 6 bini aştı. Güneş santralları toplam heyeti gücün yüzde 6.1’ini oluşturuyor. Türkiye bu alanda hem üreticiyi hem de tüketiciyi destekleyici adımlar atıyor. Son düzenlemelerle birlikte okul, fabrika üzere büyük binaların yanında hür tüketiciler de daha kolay güneş gücünden elektrik üretebiliyor.
YABANCI YATIRIMCININ GÖZDESİ
– TÜRKİYE’DEKİ yenilenebilir güç pazarı yabancı yatırımcıların gözdesi olmuş durumda. Bilhassa milyar dolarlık YEKA ihalelerini yakından takip eden yabancı sermayenin Türkiye’de güç alanında büyük yatırımları bulunuyor. Çok sayıda şirket hem güneş ve rüzgar santrallarında kullanılacak ekipmanların üretimi hem de bu santralların işletilmesi konusunda Türkiye’ye milyarlarca dolarlık yatırım gerçekleştirdi.
YENİLENEBİLİRİN HİSSESİ YÜZDE 44.7 ARTTI
Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Cari açığın kapanması ve güçlü bir Türkiye iktisadı için daha fazla yenilenebilir güç ile yolumuza devam edeceğiz” dedi. Dönmez, 2019’un 7 aylık devrinde elektrik üretiminde yerli kaynakların hissesinin yüzde 29.4, yenilenebilir güç kaynaklarının üretimdeki hissesinin yüzde 44.7 arttığını ayrıyeten bu periyotta elektrik ihracatının yüzde 21.5 yükseldiğini, ithal kaynakların üretimdeki hissesinin yüzde 15.4 ve elektrik ithalatının da yüzde 23.4 azaldığını paylaştı.
YEŞİL GÜCÜN KATKISI YÜKSEK
TÜRKİYE temmuz prestiji ile elektrik üretiminin yüzde 35.1’ini su, yüzde 17.5’ini ithal kömür, yüzde 16.2’sini doğalgaz, yüzde 14.8’ini linyit, yüzde 7.1’ini rüzgar, yüzde 3.2’sini güneş, yüzde 2.7’sini jeotermal ve yüzde 1’ini taşkömüründen elde etti.