GEÇEN dönemde birtakım turizm bölgelerinde işletmelerdeki yüksek fiyatlar tüketicinin yansısını çekmişti. Bilhassa menülerde çay ve su fiyatlarının bile 10 kat daha fazla olması çok sayıda şikâyete neden oldu. Maliye yüksek fiyattan eser satışına karşın daha az vergi ödemek için düşük ciro beyan eden işletmeleri mercek altına aldı. Gelen şikayetler üzerine harekete geçen Muğla Vergi Dairesi’ne bağlı takımlar işletme satış kayıtlarının tutulduğu resmi defter ve evrakların yanı sıra tedarikçilere verilen siparişlerin kayıtlarının yer aldığı bilgisayar uygulamalarını da inceliyor. Maliye, birinci olarak şikayetlerin en fazla geldiği Bodrum’daki plaj ve işletmeleri denetledi. Yıl boyunca süren genel kontrollerine yeni bir model ekleyen Maliye, şikayetleri de dikkate alarak beyan edilen matrah ile sipariş edilen malın ölçüsü ve fiyatını sorguluyor. Bilgisayarlardaki tedarik sipariş sistemleriyle hasılat tespitini yapmanın, resmi defter ve evraklarla uyumlu olup olmadığını görmenin mümkün olduğu belirtildi. İşletmelerin yüksek fiyatlardan sattığı eserlerden düşük vergi ödemesinin de önüne geçilmesi hedefleniyor.
CEZA KESİLİYOR
483 Sayılı Vergi Yol Kanunu Genel Bildirimi uyarınca geçen yıl işletmelerde kullanılan ve her türlü siparişi almaya-vermeye yarayan elektronik sistemlerin müellif kasalara entegrasyonu zarurî olmuştu. Ahenk için verilen mühletin akabinde Muğla Maliye takımları çapraz sorgu denebilecek modeli hayata geçirdi. Sistemi kurmayanlara para cezası kesen takımlar, sistemi kuran işletmelerde de sipariş sistemi aylık hasılat raporları ile mükellef KDV beyanlarını karşılaştırıyor. İşletmelerin sipariş ettiği malın meblağı hasılattan ve beyan edilen KDV’den fazla ya da yakın çıkması halinde mükellefe düzeltme beyannamesi vermesi tavsiye ediliyor. Pişmanlıkla düzeltme yapılmazsa re’sen süreç yapılıyor. Bu prosedürle geçen hafta Bodrum’da pek çok işletmeye ceza kesildi.
NASIL DENETLENİYORLAR
ÖRNEĞİN bilgisayar aracılığı ile sipariş veren bir işletmenin 10 bin adet bardak kutu ayran aldığını varsayalım. Tanesi 50 kuruşa alınan ayranların toplam maliyeti 5 bin TL kayıtlarda olsun. Maliye kontrolde satış beyannamelerini inceliyor. İşletmenin kayıtlarında ayrandan cirosunun da 5 bin TL olduğu anlaşılıyor. Ayranın adedini 10 TL’den sattığını tarifesinden belirleyen Maliye satış cirosunun 500 adet ayran satışıyla olduğunu hesaplıyor. İşletmeye kalan 9 bin 500 kutu ayranın akıbeti soruluyor. Şayet işletme stokunda fiili olarak bu ölçüde ayranı gösteremezse gruplar düzeltme beyannamesi istiyor. İşletmenin satışını beyan etmediği 9 bin 500 ayran için de fatura düzenlemesi yani 95 bin TL daha ciro beyan etmesi gerekiyor. Bu beyanla 95 bin TL’lik ciro için hem KDV hem gelir vergisi çıkıyor. Ayrıyeten gecikme cezalarını da ödüyor. Lahmacun ve gibisi eserler de kıyma ve un üzere maliyet kalemlerinin stok incelemesiyle denetleniyor. Örneğin 2 çuval un 20 kg kıyma satın aldığını beyan eden işletme yalnızca 100 adet lahmacun sattığını beyan ederse kalan un ve kıymaların da akıbeti soruluyor. Eksik beyan tespiti durumunda birebir prosedür uygulanıyor.
40 LİRAYA AYRAN 25 LİRAYA ÇAY
BODRUM başta olmak üzere neredeyse güney kıyılarındaki bütün plajlar bu yıl yeniden 40 liraya satılan ayran, 25 liraya satılan çay ve soğuk olduğu gerekçesiyle 10 liraya satılan 1.5 litrelik suyu ile gündeme gelmişti. Artan şikayetler sonrasında Kültür ve Turizm Bakanlığı ile turizm örgütleri tatilcilerden bu işletmeleri kendilerine bildirmelerini istemişti. 2019 yazına damga vuran kimi fiyatlar ise şöyle listeleniyor:
20cl rakı:………. 200 TL
Müzik parası:….. 50 TL
330ml kola:……. 35 TL
Şişe soda:……… 15 TL
Lahmacun:…….. 72 TL
Makarna:………. 120 TL