Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), arz güvenliğinin sekteye uğramaması ve tüketicilerin harikulâde maliyet artışlarından korunması için hayata geçirdiği azami uzlaştırma fiyat düzeneğini 6 ay daha uzattı.
Geçtiğimiz yıl Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte süratle yükselen güç hammadde fiyatları bilhassa Avrupa’da global güç krizi tartışmalarını beraberinde getirmiş, kış ayları öncesi başta İngiltere ve Almanya olmak üzere pek çok Avrupa ülkesi hem arz güvenliğini sağlamak hem de tüketicileri yüksek maliyet artışlarından koruyabilmek hedefiyle yeni önlemleri devreye sokmuştu. Bu önlemlerden biri de azami uzlaştırma fiyat sistemi oldu. Güç Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), global gelişmelerden kaynaklanan doğal gaz ve kömür üzere ithal güç hammaddelerindeki maliyet artışının arz güvenliğini sekteye uğratmaması ve bütün tüketici kümelerinin bu maliyet artışlarından korunması için bu mekanizmayı 1 Nisan 2022’de devreye aldı.
EPDK’nın bugünkü toplantısında 6 ay mühletle geçerli olan azami uzlaştırma fiyat sisteminin ekim ayına kadar uygulanmaya devam etmesine karar verildi. Mevzuyu kıymetlendiren EPDK Lideri Mustafa Yılmaz, global piyasalardaki güç hammadde fiyatları açısından hareketli ve şiddetli bir yılın geride kaldığını belirterek, azami uzlaştırma fiyat sisteminin bu süreçte değerli bir teminat teşkil ettiğini vurguladı. Hammadde fiyatlarındaki artışın elektrik üreten santrallerin arz güvenliğini sekteye uğratabileceğini lisana getiren Yılmaz, “Bu durum tüketicilerimiz için de çok büyük bir maliyet yüküne sebep olabilirdi. Fakat çok şükür bu makûs senaryonun yaşanmasına bölümümüzle elbirliği içinde müsaade vermedik. Azami uzlaştırma fiyat sistemi ile 6 ay daha piyasalarımızdaki dengeyi gözetmeye devam edeceğiz” dedi.
Kanunun verdiği yetki ile uygulanan azami uzlaştırma fiyat sistemi kararının güç piyasalarının adil ve rekabetçi yapısının korunmasına yönelik bir emniyet sübabı olarak görülmesi gerektiğini belirten Yılmaz, şunları söyledi:
“Azami uzlaştırma fiyat sisteminin piyasamıza ve tüketicilerimize olumlu yansımalarını görmeye devam ediyoruz ve edeceğiz. Kış aylarını arz güvenliği düşüncesi yaşamadan geride bıraktık ve hiçbir üretim santralimiz de kapanmadı. Kurum olarak girdi maliyetlerini yakından takip ediyoruz. Bu maliyetlerde yaşanan değişiklikleri azami uzlaştırma fiyatlarına da yansıttık. Süreci titizlikle takip etmeyi sürdüreceğiz.”
EPDK tarafından alınan karar ile azami uzlaştırma fiyatları (MWh başına) doğal gaz santralleri için 2 bin 550 TL, kömür santralleri için bin 800 TL, yenilenebilir kaynaklar için bin 700 TL olarak belirlendi.
ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİ AZAMÎ SEVİYEDE ÜRETİM YAPMAYA DEVAM EDEBİLECEK
2022 yılında EPDK’nın arz güvenliğine yönelik aldığı süreksiz önlemlerinden biri de elektrik üretim santrallerinin sisteme verecekleri fazla gücün güç aşımı olarak kabul edilmemesine yönelikti. İrtibat ve sistem kullanımı mevzuatında yapılan değişikliklerle lisanslı elektrik üretim tesislerinin ‘anlaşma güçlerinin üzerinde’ sisteme verecekleri elektrik gücünün güç aşımı olarak değerlendirilmemesine karar verilmişti. Böylelikle üretim santralleri mutabakat güçlerinden bağımsız olarak kapasitelerine nazaran azamî seviyede güç üreterek sisteme katkı sağladı.
EPDK tarafından bugün alınan kararla ‘1500 MW ek gücün elektrik sistemine dahil olmasına vesile olan’ bu düzenleme de 6 ay mühlet ile uzatıldı.
AZAMİ UZLAŞTIRMA FİYAT SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?
EPDK tarafından belirlenmiş olan azami uzlaştırma fiyatları, maliyetlerde oluşan yükseliş ve düşüşler titizlikle takip edilerek güncelleniyor. Hür piyasada oluşan bedeller ile azami uzlaştırma fiyatları ortasındaki fark ‘destekleme bedeli’ olarak bir havuzda toplanıyor. Bu havuzda oluşan gelir, tüketicilerin elektrik tüketimleri için kullanılarak, piyasada oluşan fiyat artışlarından tüketiciler korunuyor.