ILOVEYOU, WannaCry, SoBig, MyDoom, DarkTequila ve BlackEnergy… Onlar makus şöhretlerini sonuna kadar hak eden yıkıcı virüsler. Guo O Dong’un 10,2 inç Samsung NC10-14GB dizüstü bilgisayarda bir ortaya getirdiği bu virüslerin her biri geçmişte önemli tahribatlara yol açtı. Kendilerini biraz daha yakından tanıtmak gerekirse…
ILOVEYOU: Bilhassa 2000’li yılların başından itibaren sayısız internet kullanıcısının e-posta kutusuna ‘aşk mektubu’ olarak düşen ILOVEYOU, milyonlarca bilgisayara ulaşmayı başardı. Bulaştığı sistemlerde şifreleri ve kullanıcı isimlerini çalmasıyla meşhur olan ve Filipinli bir öğrenci tarafından hazırlanan virüsün 10 milyar dolardan fazla ziyana yol açtığı kestirim ediliyor.
WannaCry: 150 ülkede 200 binden fazla bilgisayara bulaşan WannaCry, işletim sistemlerindeki EternalBlue açığını kullanıyor ve bulaştığı anda kullanıcı evraklarını şifreliyor. Evraklara tekrar erişim sağlanabilmesi için kullanıcılardan Bitcoin ile ödenmek üzere 300 dolarlık bir fiyat talep ediyor. Üstelik bu fiyat çabucak ödenmezse talep edilen para ölçüsü miktarı ikiye katlanıyor ve 600 dolar isteniyor. Şayet ödeme 7 gün içinde yapılmazsa, şifrelenen tüm evraklar virüs tarafından siliniyor.
SoBig: 2003 yılında tüm dünyada interneti felç eden, birçok işyerinde, üniversitede ve resmi dairede hayatın durmasına sebep olan SoBig, e-mail yoluyla yayılmayı başaran bir virüs. 1 milyondan fazla kopyaya yalnızca 24 saat içerisinde ulaşan bu virüs, ortaya çıktığı periyotta bu alandaki rekoru da kırmasıyla meşhur.
MyDoom: Microsoft programlarını hedefleyen Rusya kaynaklı MyDoom, Outlook‘taki açıkları kullanan ve bulaştığı sistemin adres defterindeki adreslere kendini e-posta yoluyla göndererek yayılımını sağlayan bir virüs. 200’den fazla ülkede tesirli olduğu düşünülüyor. Ayrıyeten raporlara nazaran 16 gün içinde 38 milyon kopyayla tarihin en faal virüsü olma unvanına da sahip.
DarkTequila: Çok katmanlı bir yapıya sahip olan DarkTequila, banka kimlik bilgilerini ve kurumsal bilgileri çalmak için geliştirilen berbat emelli bir yazılım. Kurbanların bilgisayarlarında internete bağlı değilken bile hareket edebilmesiyle tanınıyor. Bilhassa Amerika’da sayısız finansal dolandırıcılık faaliyetine yol açan bu virüsün, hem şahısları hem de kurumları yüzlerce milyon dolar ziyana uğrattığı düşünülüyor.
BlackEnergy: Siber casusluk ve bilgi imha hücumları yapmak için geliştirilen BlackEnergy, bilhassa Ukrayna’da devlet kurumlarının dijital datalarını ve güç sistemlerini uzun müddet denetim dışı bırakması ve milyonlarca kişiyi mağdur etmesiyle tanınıyor. Bu yazılımın birebir vakitte dünya genelinde birçok endüstriyel denetim sistemini ve güç sistemini de ziyana uğrattığı biliniyor.
Hepsini bir ortaya getirmekteki gaye ne?
Projenin sahibi Guo O Dong, bu çalışmasındaki temel gayesinin, dijital dünyanın yarattığı soyut tehditleri somutlaştırarak farkındalık sağlamak olduğunu söylüyor. Ayrıyeten, bu çalışmanın eşsiz olduğunu ve ortaya çıkan yapıtın, dijitalleşen dünyada, çağdaş sanat çerçevesinde yer bulmasının yadırganmaması gerektiğini de savunuyor.
Son yıllarda teknoloji ve sanat senteziyle ortaya birçok başarılı sanat yapıtının çıktığı, hatta yarattıkları tesirle çağdaş sanatın tekrar tanımlanmasını sağladıkları bir gerçek. Lakin eski bir bilgisayarda toplanan 6 ziyanlı yazılımın buluşması, emeli ve alt metni ne olursa olsun, ne kadar ‘sanat’ olarak tanımlanabilir; işte bu bahis tartışmaya açık…
Şinasi Furkan AVCI
twitter.com/snsfrknvc