Ulaşım teknolojisindeki gelişim ve dijital platformların yaygınlaşmasıyla birlikte kullanımı süratle artan elektrikli scooterlere Avrupa Birliği (AB) kurumlarına konut sahipliği yapan Belçika’nın başşehri Brüksel’de sıklıkla karşılaşılıyor.
Her geçen gün daha tanınan hale gelen elektrikli scooterler Brüksel’de Lime, Troty, Bird, Dott, Flash ve Tier üzere firmaların uygulamaları aracılığıyla basitçe kiralanabiliyor.
Brüksel’in çabucak her sokak köşesinde elektrikli scooterlerin yer alması, kentte son devirde olağanlaşan bir durum olarak algılanıyor.
Bu araçları kullanmak için öncelikle akıllı telefonlara firma uygulamasının yüklenmesi gerekirken şirketlerin elektrikli scooterlerinden belli bir fiyat karşılığında faydalanmak mümkün.
Elektrikli scooterlerin açılış fiyatı 1 avrodan başlıyor. Ek olarak bu aygıtları kullanan şahıslar dakika başına 15 avro/sent fiyat ödüyor.
Elektrikli scooterler halihazırda Brüksel trafiğinde bisiklet sınıfında kabul ediliyor. Saatte 25 kilometre süratle gitmesine müsaade verilen bu araçları kullanmak için 18 yaş hudut bulunuyor ve şoförlerin ehliyet sahibi olmaları gerekmiyor.
Hızlı ve ucuz ulaşım
Elektrikli scooterleri kullanıma sunan firmalar eserlerinin bisiklet, motosiklet ve arabaya alternatif olduğunu, kent trafiğini rahatlattığını tez ediyor.
Araçların pak, süratli ve uygun fiyatlı ulaşım hizmeti sunduğunu belirten firmalar, elektrikli scooterlerin ferdî ulaşımı kolaylaştırdığını ve sıvı yakıt kullanmadıkları için etrafa hassas olduklarını, bireylere ,özellikle kısa ara, ulaşımda tasarruf sağladıklarını söz ediyor.
Otomobillerden çok daha uygun fiyatlı olan elektrikli scooterlerin vakit zaman şarj edilmesi dışında önemli bir bakım masrafı da yok.
Şarj sürecini gerçekleştirenlere muhakkak bir gelir imkanı sağlayan firmalar araçlar için vergi, kayıt, sigorta ve lisans üzere süreçleri de fiyatsız sunuyor.
Elektrikli scooterlerin çevreyi koruduğu, karbon izi bırakmadığı, kentlerin hava kalitesini yükselttiği ve kirliliği azalttıkları tarafında görüşler hakim.
Özellikle trafiğin ağır olduğu vakitlerde süratli ulaşım imkanı sunan ve yüksek hareket kabiliyetine sahip araçlar, küçük boyutları ile kentte yakın uzaklıklar ortasında “eğlenceli” seyahate imkan veriyor. Otomobillerin bilakis kaldırımlara, yol kenarlarına rahatlıkla bırakılan ve park sorunu olmayan scooterler ulaşımda vakit tasarrufu da sağlayabiliyor.
Görüntü kirliliği ve rahatsızlıklar
Söz konusu avantajların yanı sıra, bu yeni araçların sokaklarda kıymetli ölçüde yer kaplaması ve trafikte yaygınlaşmasıyla birlikte ortaya çıkardığı meseleler da dikkati çekiyor. Pek çok kişi son periyotta yaygınlaşan elektrikli scooterlerden rahatsızlık duyuyor.
Elektrikli scooterleri eleştirenler bu araçların trafik kurallarına uymaması, denetimsizliği ve neden oldukları kazalardan dolayı şikayetçi oluyor. Bu aygıtların her sokakta, köşe başında, kaldırımlarda, yaya geçitlerinde, park ve bahçelerde başı boş bırakılması imaj kirliliğine neden oluyor. Kentin çeşitli noktalarında toplu biçimde yer kaplayan yahut kaldırımlarda yere devrilmiş halde duran elektrikli scooterler etraf kirliliği olarak algılanıyor.
Kaldırımda yürürken yahut yolun karşısına geçmeye çalışırken apansız karşılaşılabilen elektrikli scooterler yayaların geçişlerine mahzur teşkil edebiliyor. Bilhassa bebek arabası ya da tekerlikli sandalye kullanan vatandaşlar, elektrikli scooterların kaldırımları işgal etmesinden rahatsızlık duyuyor.
Bisiklet yollarında yahut kara yollarında kullanılması gereken buaraçların bilhassa kaldırımlarda yayaların ortasında sürülmesi de güvenlik açısından önemli eza. Öte yandan, elektrikli scooterlerin kuralsız ve süratli biçimde kaldırımlarda sürülmesine karşı cezai yaptırım da uygulanmıyor. Bu türlü durumlar karşısında polisin yalnızca kullanıcıya kelamlı ikazda bulunması dikkati çekiyor.
Bazılarının bu araçlara küçük çocukları bindirmesi ise telaşa yol açan başka bir öge olarak ön plana çıkıyor.
İlk ölümlü kaza
Brüksel’de elektrikli scooterle 13 Mayıs’ta birinci kere ölümlü kaza yaşanmasıyla kelam konusu araçlara ait riskler daha fazla gündeme gelmeye başladı.
Bu mevzuda yapılan araştırmalar, elektrikli scooter kazaları ve yaralanmaları nedeniyle Brüksel’de her gün onlarca kişinin hastanelerin acil servislerine gittiğini ortaya koydu.Scooter kazalarının yoğunluklu olarak baş bölgesine hasar, kemik kırıkları ve eklem hasarları üzere yaralanmalara neden olduğu tespit edildi.
Araştırmalar, kazalarda yaralanmaları azaltmak için kask ve eklem koruyucuların takılmasını tavsiye ediyor lakin bu mevzuda çok yüksek suratlara ulaşabilen elektrikli scooter kullanıcılarına şimdi bir yasal mecburilik getirilmemiş olması dikkati çekiyor.
Mevcut yararları ve muhtemel riskler göz önünde bulundurulduğunda, elektrikli scooterlerin kent içi kısa aralıkta kolay ulaşım aracı olarak yaygınlaşmaya devam edeceği lakin gelen yansılar üzerine de yakın vakitte yasal çerçeveyle kullanımının düzenleneceği öngörülüyor.