G20 ülkelerinin maliye bakanları, Facebook, Google, Amazon ve öbür büyük teknoloji şirketlerinin para kazandıkları ülkelerde vergi yükümlülüklerini azaltmak için kullandıkları yasal boşlukları kapatmak için “küresel ortak kurallar” konusunda mutabakat sağladı.
G20 Devir Başkanlığı’nı kasım ayı sonuna kadar yürütecek olan Japonya’nın Fukuoka kentinde buluşan G20 maliye bakanları ve merkez bankası temsilcilerinin katıldığı iki günlük toplantının akabinde 14 unsurluk bir sonuç bildirgesi yayımlandı.
Adil, sürdürülebilir ve çağdaş bir milletlerarası vergi sistemi için G20’de iş birliğine devam edileceğine işaret edilen bildirgede, büyümeyi teşvik edici vergi siyasetlerini geliştirmek için memleketler arası iş birliğinin memnuniyetle karşılandığı aktarıldı.
Bildirgede, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) “küresel otomatik bilgi paylaşımı sistemi” ve çok uluslu şirketlerin, hudut ötesi süreçlerde vergi düzenlemelerini ihlal etmesinin önüne geçmeyi hedefleyen “Matrah Aşındırma ve Kar Kaydırma (MAKA-BEPS Base Erosion and Profit Shifting) Aksiyon Planı”nda yaptığı çalışmaların memnuniyetle karşılandığı belirtilerek, “2020’ye kadar ortak bir tahlile yönelik gayretlerin iki katına çıkarılacağına” işaret edildi.
G20 maliye bakanları sonuç bildirgesinde, “Dijitalleşmenin neden olduğu vergi meselelerinin ele alınmasına ait son gelişmeleri memnuniyetle karşılıyor ve iki prensipli bir yaklaşımı olan bu argümanlı programı destekliyoruz.” sözü kullanıldı.
Küresel ekonomik büyümede 2020’ye kadar bir toparlanmanın beklendiğine ve büyümeye yönelik risklerin aşağı istikametli olduğuna yer verilen bildirgede, “En değerlisi, global ticaret ihtilafları ve jeopolitik tansiyonlar arttı. Bu riskleri masaya yatırmaya devam edeceğiz ve bu bahiste gereğinin yapılması için daha fazla adım atmaya hazırız.” tabirine yer verildi.
OECD, VERGİDE 2012’DEN BERİ ÇALIŞIYOR
G20 bildirgesinde, vergide yaşanan yasal boşlukları dolduracak düzenlemeler iki ana prensip üzerine kuruluyor. Birincisi, bir şirketin, şirket o ülkede ofisi bulundurmuyor olsa bile, eser ve hizmet sağladığı bu ülkedeki vergilendirme hakkını bölüştürmek üzerine şurası. Şayet şirketler, gelirlerini düşük vergilerin olduğu off-shore vergi cennetlerine kaydırırsa, ikinci prensip olarak, global ortak vergi uygulaması getirilecek.
Vergi gelirlerinde yıllık yaklaşık 500 milyar dolara varan kaybı önlemeyi hedefleyen MAKA Hareket Planı, milletlerarası hukuk kuralları çerçevesinde çok taraflı tahlil üretme düzeneği oluşturarak vergi mevzuatını tek bir çatı altında toplamayı öngörüyor. OECD, MAKA Hareket Planı üzerinde 2012 yılından beri çalışıyor.
Eylem planı kapsamında oluşturulacak yasal yerle, çok uluslu şirketlerin karlarını, “vergi cennetlerine” kaydırmasının önüne geçilebileceği ve bu şirketlerin adil olarak vergi yükünü paylaşacağı belirtiliyor. Yasal yerle birlikte, İrlanda üzere ülkelerin çok düşük kurumlar vergisi teşvikleriyle direkt yabancı yatırım çekmesi de zorlaşacak.