Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye denizlerindeki istilacı yabancı çeşitlerin artması üzerine, bunların yok edilmesi, denizlere girişinin ve tesirlerinin azaltılması için düğmeye bastı.
Bakanlığa bağlı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğünce, istilacı yabancı çeşitlerin denizlerdeki olumsuz tesirlerini azaltmak maksadıyla Global Etraf Fonu (GEF) dayanağıyla “Önemli Denizel Biyoçeşitlilik Alanlarında İstilacı Yabancı Tiplerin Tehditlerinin Kıymetlendirilmesi Projesi” başlatıldı.
AA muhabirinin edindiği bilgilere nazaran, Süveyş Kanalı’nın açılması, gemilerin balast sularının denizlere boşaltılması ve deniz suyu sıcaklığının artması üzere gelişmeler nedeniyle birçok yabancı tıp Türkiye denizlerinde görülmeye başlandı. İstilacı cinslerin, başta denizlerdeki biyolojik çeşitlilik olmak üzere, iktisat ve insan sıhhati üzerinde olumsuz tesirlerinin olması, bu bahisteki çabayı mecburilik haline getirdi.
Hayata geçirilen projeyle değerli denizel biyolojik çeşitlilik alanlarında istilacı yabancı cinsler belirlenerek girişlerinin engellenmesi, denetim altına alınması, tesirlerinin azaltılması, yok edilmesi, doğal çeşitler ve habitatlar üzerinde baskı olmaktan çıkarılması ve izlenmesi amaçlanıyor.
Proje, Karadeniz’de İğneada Longoz Ormanları Ulusal Parkı’nın deniz kısmı, Ege Denizi’nde Ayvalık Adaları Tabiat Parkı, Marmara Denizi’nde Marmara Adaları, Akdeniz’de Hatay-Samandağ Fok Yaşama Alanları ile Deniz Kaplumbağası Yuvalama ve Yumurtlama Alanı’nda uygulanacak.
500’Ü AŞKIN İSTİLACI CİNS
Yaşanan olumsuz gelişmelerin tesiriyle Akdeniz’de yabancı çeşit sayısı bini aştı. Türkiye denizlerinde bu sayı 500’ün üzerine çıkarken, kelam konusu cinslerdeki artışın devam ettiği belirlendi.
Bu istilacı yabancı cinsler, denizel biyolojik çeşitliliği, denizel habitatları ve deniz muhafaza alanlarını tehdit ederken, balıkçılığı, turizmi ve ekonomiyi de olumsuz etkiliyor. Bilhassa Akdeniz’de sayıları süratle artan zehirli balon balıkları, balıkçılar için büyük risk oluşturuyor.
Bu kapsamda, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu kökenli zehirli dikenleri olan aslan balığı, eti siyanürden daha zehirli balon balığı ve tentakülleri zehirli olan deniz anaları, katil yosunlar, denizlerin ormanları sayılan ve oksijen deposu deniz çayırlarını yiyen sokar balıkları da yer alıyor.
Projeye, Balıkçılık ve Su Eserleri Genel Müdürlüğü, Ulaştırma ve Altyapı, Etraf ve Şehircilik, Kültür ve Turizm, Ticaret ve Sıhhat bakanlıkları ile Kıyı Güvenlik Komutanlığı, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları da takviye veriyor.
Projeyle, uzun vadede, tüm paydaşların kapasitelerinin güçlendirilmesi, istilacı yabancı çeşitlerin tespiti, girişinin engellenmesi, denetimi ve idaresiyle denizel ve kıyısal ekosistemlerin direncinin arttırılması amaçlanıyor. Proje tamamlandığında, tüm balıkçılar ve tekne sahipleri üzere ilgili kümeler için istilacı cinsler konusunda bilinçlendirme çalışması yapılacak.