ABD Lideri Donald Trump’ın damadı Jared Kushner öncülüğünde, İsrail-Filistin sorununa tahlil argümanıyla hazırlanan “Yüzyılın Anlaşması” planının iktisat paketi açıklandı.
Beyaz Saray’ın internet sitesinde yayımlanan paketin ön kelamında, “Filistin için problem ve kayıpların değil, özgürlük ve onurun olduğu yeni bir sayfa açma gücüne sahip olan ‘Yüzyılın Anlaşması’, bugüne kadar Filistin halkı için verilmiş en savlı ve kapsamlı memleketler arası çabayı temsil ediyor.” tabirlerine yer verildi.
Söz konusu pakette, 50 milyar doların yarısından fazlasının yatırım olarak Filistin’e ayrılacağı belirtilirken bu fonun geri kalanının Mısır, Lübnan ve Ürdün ortasında paylaşılması öngörüldü.
Ayrıca, Filistin’de 179 altyapı tesisi ve iş projesinin hayata geçirilmesi planlanan pakette, Gazze’de yaşayan Filistinlilere yarar sağlayacağı gerekçesiyle Mısır’ın Sina Yarımadası’na da yatırım yapılacağı belirtildi.
BATI ŞERİA VE GAZZE ORTASINDA ULAŞIM KORİDORU
Öte yandan pakette, Filistin’deki turizm bölümünü canlandırmak için yaklaşık 1 milyar dolar ayrıldığı kaydedildi.
Açıklamada, bu fonun, İsrail askerleri ile Hamas ortasında Gazze ve işgal altındaki Batı Şeria’da çıkan çatışmalar sebebiyle sıkıntı durumda olan Filistin turizmini canlandırmak ismine “parlak bir fikir” olduğu savunuldu.
Pakette, ülkedeki iktisat ve altyapı çalışmalarını geliştirmek kapsamında Batı Şeria ile Gazze’yi birbirine bağlayan 5 milyar dolarlık ulaşım koridoru inşaatının yapılması da öngörülürken iki bölge ortasında demir yolu ulaşımının da seçenekler ortasında olduğu tabir edildi.
DOĞU KUDÜS’Ü KAPSAMIYOR
Bununla birlikte, Batı Şeria ve Gazze’yi kapsayan geliştirme projeleri hakkında ayrıntılı bilginin paylaşıldığı pakette, Filistin halkının başşehir olarak gördüğü Doğu Kudüs’e hiç değinilmemesi dikkati çekti.
Açıklamada, planın hayata geçirebilmesi için bilhassa güçlü Arap ülkelerinin 50 milyar dolarlık fonun toplanması ismine dayanak vermesi gerektiği vurgulanırken şu sözlere yer verildi:
“Uluslararası topluluğun takviyesiyle, bu vizyon ulaşılabilir durumdadır. Lakin sonuçta, bu vizyonun kilidini açma gücü Filistin halkının elindedir. Filistinliler lakin barış yoluyla refah sağlayabilir.”
Ayrıca, hususa ait değerlendirmede bulunan Kushner, kelam konusu planın İsrail-Filistin barış planının operasyonel bir plan ve siyasi bahisler için güzel bir başlangıç noktası olacağını ileri sürdü.
Kushner’in plana dair ayrıntıları, haftaya Bahreyn’de bölge ülkeleri ile yapılması beklenen Bahreyn Çalıştayı’nda paylaşacağı bildirildi.
HAMAS’TAN TEPKİ
Hamas Hareketi, ABD’nin, “Filistin halkının para karşılığında haklarından vazgeçeceği” vehminde yanıldığını bildirdi.
Hamas’ın Sözcüsü Hazım Kasım tarafından yapılan yazılı açıklamada, ABD yönetiminin, Filistin halkının hakları ve mukaddesatının, para ya da rastgele bir şey karşılığında değişeceği vehmine kapıldığını söyledi.
“Halkımız işgal edilmiş topraklarını geri almak, göç ettirildikleri yere geri dönmek ve başşehri Kudüs olan bağımsız Filistin devletini kurmak için savaşmıştır” diyen Kasım, siyonizm çökene dek Filistinlilerin çabalarını sürdüreceğini vurguladı.
FİLİSTİN İDARESİNDEN REAKSİYON
Filistin idaresi, Filistin’in devlet olarak tanınmasını içermeyen “Yüzyılın Anlaşması” planını, Filistinlilere verilen “sus payı” olarak tanımlamıştı.
İsrail ve Filistin ortasında siyasal tahlil bulunmadığı sürece ekonomik takviyeleri kabul etmeyeceklerini belirten Filistin idaresi, Bahreyn Çalıştayı’na da katılmayacağını açıklamış, Körfez ülkelerine de kelam konusu tepeyi boykot daveti yapmıştı.