RUSYA Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un iki gün süren Ankara ziyaretinin sonunda dün düzenlenen ortak basın toplantısında Rusya-Ukrayna savaşı, tahıl koridoru muahedesi ve Türkiye ile Suriye ortasındaki olağanlaşma görüşmeleri öne çıkan başlıklar oldu. İki bakan Akkuyu Nükleer Santralı’nın birinci blok açılışının 27 Nisan’da olacağını da belirtti. İşte basın toplantısında öne çıkan başlıklar şöyle:
batı rakip istemiyor
Çavuşoğlu, “Savaşın sona ermesi için bizim uğraşlarımız ortada. İstanbul’daki toplantıdan sonra biz umutlanmıştık lakin bir yılı geçti. Bahar ayında bir tırmanma olacağı tasalarını biz de paylaşıyoruz. Bu savaşın müzakere ile sona erdirilmesi gerektiğine inanıyoruz” dedi. “Biz, bir sefer daha kollektif Batı’nın yapan olmayan bir gündemi olduğuna dikkat çektik” diyen Lavrov ise, “Rusya’yı alanda yeneceklermiş, stratejik bir yenilgi bekliyormuş. Milletlerarası alanda bir rakip görmek istemiyorlar. Kendilerinden bağımsız, hâkim siyaset yürüten ülkelere karşı çeşitli faaliyetlerde bulunuyorlar. Rusya’yı yendiklerinde sıra Çin’e gelecek” diye konuştu.
RUS TAHILINA MAHZUR KALKMALI
“Rus tahılı ve gübresinin ihracatının önündeki pürüzlerin de kaldırılması gerektiği konusunda mutabıkız” diyen Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Bugüne kadar Ukrayna üç limandan 866 gemi 27 milyon tondan fazla tahıl ve gıdayı sevk etti. Bu, dünyada bir besin fiyatı istikrarının getirilmesine katkı sağladı. Rus tahıl, gübre ve amonyağının satılması konusunda sorun hâlâ devam ediyor. ABD ve Birleşik Krallık adım attı, ancak sorun sürüyor. Bankaların ödemeler konusunda adım atmadığını görüyoruz. Adil olmak zorundayız. Ukrayna’dan tahıl ve gübre ihracatının devam etmesi için muahedenin yerine getirilmesi gerek. Rusya Federasyonu, hâlâ Ziraat Bankası swift sistemine dahil edilmedi.”
‘ANLAŞMAYI SORGULARIZ’
Rus bakan da, “Ne tahıl ne gübre yaptırım listesine dahil edildi lakin biz hem swift ödeme sisteminden kesildik hem de yüklerimizi sigortalayamıyoruz, Rus gemileri olarak limanlara giremiyoruz” dedi. Lavrov, “Rus gübre ve tahıl eserleri sevkiyatında gelişme olmazsa, bu muahedeye muhtaçlığımız var mı diye mevzuyu sorgulayacağız. Dürüstçe yaklaşmak istemiyorlarsa ilgili eserleri Ukrayna’dan karayollarından, ırmaklardan taşıyabilirler. Biz de Katar ve Türkiye ile yola devam ederiz” diye konuştu.
Rusya ve Ukrayna ile tahıl mutabakatları 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da imzalanmıştı. 19 Kasım 2022’den itibaren 120 gün müddetle uzatılan muahede 19 Mart’ta ise Rusya’nın itirazları nedeniyle yalnızca 60 gün uzatılmıştı.
‘SURİYE KONUSUNDA DİYALOG DEVAM ETMELİ’
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suriye konusunda şunları söyledi: “4’lü toplantı Moskova’da gerçekleştirildi. Moskova’da her ülke tavrını ve görüşlerini şeffaf ve açık bir halde lisana getirdi. Bir ya da iki toplantıda tüm problemlerin halledilemeyeceğini biliyoruz, gerçekçiyiz lakin diyaloğun devam etmesi gerekiyor. İstişarelerin devam etmesinde yarar var. 4’lü dışişleri bakanları toplantısını da değerlendirdik. Önümüzdeki süreçte Rusya’dan gelecek haberle bilgi vereceğiz.”
Lavrov da Suriye konusunda “İlişkilerin olağanlaşması, bu toplantıların yapılması başlı başına bir muvaffakiyet. Bir adımda çözemeyiz bu üzere bahisleri. Temasları güçlendirmeli, şeffaflık arttırılmalı, karşılıklı inanç sağlamalıyız. Biz, aracı rolünü üstlendiğimizde bu süreci bu biçimde gördüğümüzü söz ettik. Bakanlar toplantısına hazırlığımız sürüyor. Tarih konusunu da görüşüyoruz. Dört taraf için uygun olan tarihi de belirleriz” diye konuştu. Haftabaşında Türkiye, Suriye, Rusya ve İran’dan yetkililer Moskova’da bir ortaya gelmişti.