ABD’nin Penn State Üniversitesinde 3B biyoyazıcılarla organ basımı konusunda çalışmalar yürüten Doç. Dr. İbrahim Tarık Özbolat, biyoyazıcılarla basılacak derinin tedavide yakın vakitte kullanılabileceğini bildirdi.
Doç. Dr. İbrahim Tarık Özbolat, Sanko Üniversitesinde düzenlenen bir aktifliğe katılmak üzere geldiği Gaziantep’te, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 13 yıldır doku mühendisliği alanında araştırmalar yaptığını, şu anda da organ basımı alanında dünyanın sayılı laboratuvarlarından birini yönettiğini söyledi.
Mühendis ve kimyagerlerden cerrahlara, dişçilerden veterinerlere kadar pek çok alandan 20 kişilik takımıyla 3B biyoyazıcılar ve kullanım alanlarıyla ilgili çalışmalar yürüttüğünü aktaran Özbolat, hücre, organ ve doku basımı süreçlerini yapan bu yazıcıların üretimini de yaptıklarını belirtti. Özbolat, şöyle devam etti:
“Biz şu anda laboratuvarımızda 12 çeşit doku yapıyoruz. Akciğer, deri, kemik, kıkırdak, pankreas, tümör modelleri, kalp, deri dokuları ya da ikisinin birlikte olduğu dokular yapıyoruz. Hepsinde hedeflenen nokta farklı. Örneğin akciğer modelinde daha çok akciğer hastalıklarının tedavilerinin çalışılabileceği doku modeli yapıp bunların denenmesini sağlıyoruz. Kanser tedavisinde de ilaçları, immün terapileri, hasta üzerinde denemeden evvel nasıl sonuç vereceğini ürettiğimiz küçük dokular üzerinden görülebilir. Bu yapılan kusurları asgariye indirecek bir teknoloji. Eczacılıkta, değişik ilaçların geliştirilmesi için pankreas modeli yapıyoruz. Tip1 ve Tip2 diyabet için üretilen ilaçlar, pankreastaki insülin üreten hücrelere nasıl tesir edecek? Akciğer, pankreas üzere kimi organlarda test emelli dokular üretirken, transplant için organlar da üretmeye çalışıyoruz. Hastaya hiç geçmedik lakin hayvan deneyleri yürütüyoruz.”
Doç. Dr. Özbolat, yakında küçükbaş ve büyükbaş hayvan çalışmalarına başlayacaklarına dikkati çekerek biyoyazıcıları direkt olarak kliniğe sokmak istediklerini tabir etti.
“Deneyler devam ediyor”
Yaptıkları çalışmalarda direkt olarak canlının üzerine dokuyu basabildiklerini anlatan Özbolat, “İsviçre Osteoloji Vakfından yeni bir proje aldık. Bu vakıf kemik ve dişçilik alanındaki çalışmaları destekliyor. Altı kollu bir biyoyazıcıyla, biyo malzemeyi ki bunların içinde hücreler de olabilir yahut öteki materyaller de olabilir, tarayıp oraya dokuyu yazıyor. Dokunun yazıldığı bölge 6-8 hafta ortasında tamir oluyor. Şu an deneyler devam ediyor.” dedi.
Özbolat, laboratuvar olarak 3B biyoyazıcılarla kıkırdak ve deri basımında önde olduklarını lisana getirerek şunları kaydetti:
“Biyoyazıcılarla basılan, damarlaşma olmayan dokuların kliniğe geçişi yakın vakitte olabilecek. Tahminen 5 sene içinde. Örneğin, kulak ve burundaki, diz kapağındaki kıkırdak dokuları tamir edebilecek yamalar yapabileceğiz. Yaralanmalar, yanıklar, diyabette bağlı güzelleşmeyen yaralar için deri basılabilecek ve kullanılabilecek. Deri, öteki organlara nazaran çok kolay bir organ. Kalp, pankreas, karaciğer üzere işlevsel olarak karışık organların imali daha uzun tahminen önümüzdeki 20 yıllık periyodu alabilir. Bundan 10 yıl evvel biz yalnızca hücre basabiliyorduk. 10 yıl sonra artık biz doku yapıyoruz. Tahminen 10 yıl sonra da damarlı, işlevsel olarak karışık organları da artık göreceğiz.”