‘Altyapı’ denince akla bulut gelecek
Yarının kentlerinde dijital altyapı demek hiç tereddütsüz ‘bulut bilişim’ demek. Kentleşme süratle sürüyor ve 2045 yılına gelindiğinde dünyada yaklaşık 6 milyar insanın kentlerde yaşayacağı kestirim ediliyor. Akıllı park alanları, akıllı asansörler, şoförsüz arabalar, trenler ve metro sistemleri, akıllı sistemlerle yönetilen çftlikler, güç santralleri ve dağıtım sistemleri… Bunların hepsi bulut altyapısı sayesinde daha kolay ve inançlı formda yönetilirken, daima toplanan datalar anında tahlil edilerek çok daha verimli ve faal bir çalışma sistemi yaratılacak.
Veri tahlili, yapay zeka ve öbür ileri teknolojiler yayıldıkça bilhassa küçük ve orta ölçekli şirketlerin operasyonları dönüşüm geçirecek. Pek çok farklı ekosisteme hizmet eden binlerce farklı bulut platformundan oluşan ‘sanayi bulutu’ ise neredeyse tüm KOBİ’lerin ana yatırım ve altyapı kalemi haline gelecek. Örneğin ‘önleyici bakım’ bulut sistemleri, bir şirketin hizmet yahut üretim sınırındaki mümkün problemleri evvelden kestirip gerekli ihtar, bakım ve tamir süreçlerini otomatik olarak harekete geçirerek işlerin kesintisiz sürmesini sağlayacak. Emsal formda buluttaki merkezi bankacılık yazılımları, saniyede yüzbinlerce süreci tarayarak mümkün yolsuzlukları anında tespt edip, gerekli süreçleri devreye alacak. Hasılı buluttaki bilgi tahlil ve takip sistemleri, birer dayanak ünitesi olmaktan çıkıp operasyonlarda ana omurgayı oluşturacak.
Yapay zeka buluttan seslenecek
Bugün için ‘yükselen’ teknolojilerden biri sayılan yapay zekanın buluta taşınması ve 10 yıllık süreçte bilhassa mobilde kullanılır hale gelmesi, bulut bilişim sayesinde mümkün olacak. Sonuçta 2011’den beri en büyük BT platformu olan mobilin egemenliği kelam konusu. Kapladığı yer süratle artan e-posta, iletileşme, internette gezinme ve medya sürece misyonları için gereken işlemci gücünün kıymetli bir kısmının buluttaki sunuculardan sağlanacağı, artık genel kabul gören bir öngörü.
Hızlı reaksiyon müddetine muhtaçlık duyan yapay zeka uygulamalarının talep ettiği, bilhassa de yapay zekanın “öğrenme” sürecinde gerekecek olan, sürece gücü böylelikle taşınabilir aygıtla bulut ortasında paylaştırılmış olacak. Özetle eğitimini ‘bulut’ta sürdürecek olan yapay zeka, öğrendiklerini taşınabilir aygıtlar üzerinden gerçek hayata yansıtacak.
Otonom taşıtlara bulut desteği
Akıllı telefonlar üzere bugünün ‘yarı-akıllı’ taşıtları da çokça data üreten sensor ve kameralarla geliyor. Yakın geleceğin şoförsüz ve hatta uçabilen araçlarının üreteceği datanın ise sonu yok. Performans ve güvenlik için son derece kritik olan bu bilginin tahlil edilip işlenmesi ise yalnızca bulutta mümkün olabiliyor. Anlık süreçler araç idare sistemi tarafından çözülürken, daha uzun vadede gereken yazılım güncelleme ve makine öğrenme üzere süreçler bulutta gerçekleştirilecek. Kaza ve hırsızlık üzere olaylarda ise bulutta saklanan bilgiler hayat kurtarıcı rol üstlenecek.
Veri tüketimi form değiştiriyor
Her saniye yaratılan ve tüketilen bilgiler 10 küsur yıl içinde artık büsbütün bulutta saklanıyor olacak. Lakin bir farkla. Bugün tartıyla cümbüş maksatlı kullanılan ve bulutta barındırılan görüntülerin toplam hacmi geometrik olarak artacak olsa bile, güvenlik, takip ve reklam emelli görüntüler bulutta en büyük yeri işgal edecek. Bu da kullanıcı tarafından üretilmiş (user-generated) görüntülerin buluttaki egemenliğinin sonu demek.
Bulut bilişim yeni bir fikir değil. Lakin toplumları götürebileceği nokta çoktan kestirimlerin ötesine geçti. 2030’lara yaklaştığımızda bugünden not düştüğümüz öngörülerin çok ötesine geçilmiş olması mümkün.