Dünya üzerinde güç kesiminde 2012’den bu yana fosil yakıtlardan geri çekilen yatırım ölçüsü 11 trilyon dolar eşiğini geçti. AA muhabirinin, fosil yakıt şirketlerindeki yatırımların geri çekilerek iklim dostu tahlillere aktarılmasını teşvik eden global hareket “Divest Invest” tarafından hazırlanan “11 Trilyon Dolar ve Daha Bitmedi: Fosil Yakıtsız Bir Dünya İçin Yeni Hedefler” başlıklı raporundan yaptığı derlemeye nazaran, dünyada birçok işletme ve kurum, yatırımların fosil yakıtlardan pak güce kaydırılması gerektiğini savunuyor.
Bu kapsamda, iklim değişikliğini global bir tehlike olarak gören ve fosil yakıt yatırımlarını sonlandırdığını açıklayan kurumların sayısı da her geçen gün artıyor. Halihazırda 1110 kuruluş fosil yakıt yatırımlarından vazgeçti. Bu yatırımları kara listeye alanlar ortasında Norveç Hükümeti Varlık Fonu, Filipinler Katolik Piskoposlar Konferansı, Rockefeller Kardeşler Fonu, İngiliz Tabipler Birliği, Amundi Varlık İdaresi, Fransa kamu finans kuruluşu Caisse des Depots, New York ve Cape Town kent idareleri, Alman kalkınma bankası KfW Group, Stockholm Üniversitesi, Birleşik Krallık’taki Tate müzeleri ve Allianz Sigorta üzere birçok farklı kesimden kurum yer alıyor.
Rapora nazaran, fosil yakıtlardan çekilen yatırımlar 2014’te 52 milyar dolara ulaşırken bugün bu ölçü yüzde 22 binlik artışla 11 trilyon doları geçti. Dünya Bankası istatistiklerine nazaran, 11 trilyon dolar, 2018’deki global sermaye piyasalarının toplam kıymetinin yaklaşık yüzde 16’sını oluşturuyor. Yatırımların fosil yakıtlardan pak güç kaynaklarına aktarılmasını teşvik eden global hareket, 2020’de bu ölçünün 15 trilyon dolara, kurum sayısının da 2 bin 20’ye yükselmesini hedefliyor.
Hareket, yatırımcıların portföylerinin en az yüzde 5’ini iklim dostu tahlillere yönlendirmesi gerektiğini savunurken yatırımların fosil yakıtlardan bir an evvel çekilmemesi durumunda, dünyadaki alarm durumunun giderek artacağı kestirim ediliyor.
“TÜRKİYE’DE 70 BİN MEGAVAT KÖMÜR PROJESİ RAFA KALKTI”
AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Güç İktisadı ve Finansal Tahlil Enstitüsü Analisti Simon Nicholas, 2018’de neredeyse iki haftada bir, kurumların fosil yakıt yatırımlarından çekilme kararı aldığını bildirdi. Nicholas, yılın birinci yarısında bu oranın bir haftaya düştüğüne dikkati çekerek “Bu yıl prestijiyle, Güney Afrika bankalarının da ortasında bulunduğu yüzden fazla finansal kuruluş kömür yatırımlarından geri çekilmiş durumda.” dedi.
Birçok ülkenin güç siyasetinde artık kömür yatırımlarının yer almadığını lisana getiren Nicholas, şunları kaydetti:
“İngiltere, Almanya, Fransa, İspanya, Portekiz ve İtalya’da kömürden elektrik üretimi bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 40 düştü. Kömür pazarının en parlak bölgelerinden biri olması beklenen Türkiye bile kömür sanayisini hayal kırıklığına uğratacak. Türkiye’de dolar kurundaki dalgalanma sürüyor ve bu da ithal kömür santrallerinin çalışma saatlerini azaltıyor. 2009’dan beri, Türkiye’de 70 bin megavatlık kömür santrali planı rafa kaldırıldı. Neredeyse her ülkede bu tarafta bir eğilim kelam konusu.”
Divest – Invest Global Hareketi’nin Yöneticisi Clara Vondrich ise hareket güç kazandıkça her kesimde fosil yakıt yatırımlarından net bir uzaklaşma görüldüğünü söz etti. Kurumsal yatırımcıların geleceği inşa etme yahut yıkma gücüne sahip olduğunu kaydeden Vondrich, “Kömür, petrol ve gaz yatırımları toksik olarak algılanıyor. Yalnızca iklim krizine dayalı ahlaki nedenlerle değil, tıpkı vakitte finansal olarak da büyük risk taşıyor.” diye konuştu.