İRAN İhtilal Muhafızları, Hürmüz Boğazı’nda yakıt kaçakçılığı yapan yabancı bir petrol tankerine el koyduğunu duyurdu. İhtilal Muhafızları, pazar günü 12 mürettebatlı yabancı bir tankerin Lark Adası’nın güneyinde durdurulduğunu, tankerde kaçak bir halde taşınan 1 milyon litreye yakın petrol bulunduğunu açıkladı. İran, ele geçirdiği tankerin ve mürettebatın hangi ülkeden geldiğine ait ayrıntı paylaşmadı.
BAE’NİN TANKERİ Mİ
İran’ın el koyduğu tankerin geçen haftadan beri haber alınamayan Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ilişkin tanker olduğu kuşkusu güçlense de İhtilal Muhafızları yaptığı açıklamada, Batı basınındaki bu savları yalanladı. Hürmüz’de seyir halindeki BAE’ne ilişkin petrol tankerinden cumartesi gecesinden beri haber alınamadığı bildirilmişti. Panama bandıralı MT Riah isimli tanker, İran İhtilal Muhafızları’nın üssünün bulunduğu Keşm adası yakınlarında kaybolmuştu. İran Dışişleri Bakanlığı, salı günü yaptığı açıklamada BAE’ye ilişkin petrol tankerine el konmadığını, arıza yapan geminin gerekli müdahalelerin yapılması için İran karasularına çekildiğini belirtmişti. ABD’li yetkililer ise kelam konusu tankere İran tarafından el konulduğu konusunda güçlü kuşkuların bulunduğunu açıklamıştı.
İRAN TEHDİT ETMİŞTİ
Fransız AFP haber ajansı, İran’ın tankere el koymasının, İngiltere’nin Cebelitarık’ta bir İran tankerine el konmasına misilleme olabileceğini öne sürdü. İngiltere’ye bağlı Cebelitarık özerk idaresi, geçen hafta Suriye’ye yönelik ambargoları ihlal ettiği gerekçesiyle ‘Grace 1’ isimli İran tankerini alıkoymuştu. İran tankerinin durdurulmasının akabinde bunun İngiltere için ‘sonuçları olacağı’ açıklamasını yapmıştı.
‘ABD TAKVİYE BULAMADI’
Öte yandan Alman DPA haber ajansı, ABD’nin Hürmüz Boğazı’nda ticari gemilerin güvenliğini sağlamak için Basra Körfezi’ndeki askeri mevcudiyeti artırma planının, Almanya, Fransa ve Türkiye üzere NATO müttefiki ülkelerden takviye görmediğini sav etti. Buna nazaran, ABD’li diplomatlar bu hafta NATO karargâhının bulunduğu Brüksel’de kelam konusu plana dair temaslarda bulundu. ABD’nin teşebbüsüne Hollanda, Danimarka ve Norveç takviye verirken, ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu birçok ülke çekinceyle yaklaştı. Petrol ticaretinin değerli rotalarından olan Hürmüz’de tankerler kısa bir mühlet evvel sabotaj ataklarına maruz kalmış, ABD de İran’ı sorumlu tutmuştu.
Bilgi notu
En dar geçişi 33 kilometre uzunluğundaki Hürmüz Boğazı, dünyadaki petrol ticaretinin beşte birine mesken sahipliği yapıyor.
‘ABD, RİYAD’A ASKER GÖNDERECEK’
ABD merkezli CNN haber kanalının Amerikalı iki savunma bakanlığı yetkilisine dayandırdığı haberine nazaran, ABD, Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’daki Prens Sultan Hava Üssü’ne 500 asker göndermeyi planlıyor. CNN’e konuşan ABD’li yetkililer, pist ve havaalanı iyileştirmelerinin yanı sıra bir Patriot füze savunma bataryası için yapılan birinci hazırlıklar için az sayıda birlik ve dayanak işçisinin hâlihazırda alanda olduğunu söyledi. Kongre, Suudi Arabistan’a asker sevkiyatı konusunda resmi olarak bilgilendirilmedi fakat bir yetkili, CNN’e bahse ait açıklamanın gelecek hafta yapılmasının planlandığını söz etti. Eski ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, geçen ay Körfez’de yaşanan gelişmeler üzerine Ortadoğu’ya ek bin asker sevk edileceğini açıklamış fakat askerlerin hangi ülkelere gönderileceğine ait bilgi vermemişti. ABD’nin Ortadoğu’daki 11 ülkede toplam 46 askeri üssü bulunuyor.
TRUMP’A KARŞIN YENİ TASARI
ABD Temsilciler Meclisi, Lider Donald Trump’ın iki defa veto ettiği ABD’nin Suudi Arabistan’a 8,1milyar dolar pahasındaki silah satışını engelleyecek tasarıyı tekrar onayladı. Oylamaya ait açıklama yapan Temsilciler Meclisi Dış Alakalar Komitesi Lideri Eliot Mani, Körfez Bölgesi’ndeki ABD müttefiklerinin Yemen’deki İran dayanaklı Husiler tarafından tehdit altında olduğunun farkında olduğunu fakat insan hakları ihlallerini de göz arkası edemeyeceklerini vurguladı. Pürüz, “Bölgedeki iş birliğimiz, müttefiklerimiz tarafından işlenen sivil katliamlara göz yumacağımız manasına gelmiyor. (Trump) idaresi kıymetler ismine ayağa kalkmıyorsa, Kongre kalkmalı ve kalkacak” dedi. Dört Cumhuriyetçi vekilin de dayanak verdiği tasarı, daha evvel tıpkı tasarıyı iki kez veto eden Trump’a üçüncü sefer gönderilecek. Trump’ın tasarıyı üçüncü kere veto etme hakkı bulunuyor. Kongre’nin Trump’ın vetosundan kaçınmak için hem Temsilciler Meclisi’nde hem de Senato’da 3’te 2’lik çoğunluğa ulaşması gerekiyor.
ABD İRAN İHA’SINI VURDU
ABD Lideri Donald Trump, Beyaz Saray’da Hollanda Başbakanı Mark Rutte ile ortak basın toplantısı sırasında İran’a ilişkin bir insansız hava aracını (İHA) vurduklarını açıkladı. Trump, İran İHA’sının Hürmüz Boğazı’nda Amerika’nın USS Boxer savaş gemisine 900 metreden daha fazla yaklaştığını ve birden çok defa yapılan ikazlara karşın durmadığını söyledi. Geminin savunma aksiyonu aldığını kaydetti. “Bu, İran’ın milletlerarası sulardaki gemilere karşı kışkırtıcı ve düşmanca hareketlerinin sonuncusudur” diyen ABD Lideri, tüm ulusları “İran’ın küresel ticaret özgürlüğünü bozan eylemlerini” kınamaya çağırdı. Öte yandan İran Dışişleri Bakanı Cevad Şık ise bir İHA kaybettiklerine dair bilgilerinin olmadığını söyledi.