KREDİ Garanti Fonu (KGF) Genel Müdürü İsmet Gergerli, Hürriyet’e özel açıklamalar yaptı. Türkiye’deki kredilerin yaklaşık yüzde 11’lik kısmının KGF düzeneği ile kredilendirildiğini söz eden Gergerli, 2017 yılında verilen 200 milyar liralık pakette KOBİ’lere yüzde 90, KOBİ dışı firmalara yüzde 80, ihracatçılara yüzde 100 garanti verildiğini, daha sonra KOBİ dışı firmalara yüzde 75’e, KOBİ’lere yüzde 80’e düşürüldüğünü anlattı. Gergerli, son pakette ise bütün şirketlere yüzde 80 garanti verildiğini bildirdi. Son periyotta KGF kredileriyle yat, otomobil alındığı tenkitlerinin tekrar gündeme geldiğinin sorulması üzerine Gergerli şunları söyledi:
KAT YAT ALINIYOR MU?
“Bu bilgiler tuhaf geliyor, söylenenler bizim data setimize nazaran hakikat değil. 750 bin işletmeye 350 milyara yakın krediye kefalet sağlandı. Kredilerin yüzde 34’ü imalatçı ve ihracatçı firmalara, yaklaşık 55 milyar lirası ihracatçılara, yüzde 76’sı KOBİ’lere kullandırıldı. Kredilerin ortalaması 500 bin lira civarında. Bugün itibariyle kullandırılan kredilerin üçte biri kapandı. Bankacılık sisteminin takibe dönüşüm oranı yüzde 4.1’ken Kredi Garanti Fonu (KGF) aracılığıyla verilen kredilerde takibe dönüşüm oranının yüzde 1.6. Bankacılık sistemi içinde kullandırılan kredilerin, işletme, yatırım yahut gayri nakdi kredi formunda kullandırımı yapılmakta, sektörel olarak da her türlü takibi ve raporlaması tarafımızca yapılmaktadır. Fakat kredi kullanan işletmenin aldığı parayı farklı maksatlarla kullanması, harcaması tabi ki çok kolay değil. Sistemin bütünü içinde emeli dışında kullanımların bankacılık kesimi tarafından gerekli denetimlerin ve izlemesinin yapıldığını da düşünüyorum.”
Türk bankacılık sisteminin risk idaresi ve sermaye açısından çok güçlü olduğunu kaydeden Gergerli, “Ocak ve ağustos 2017’de biz Toplumsal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) dataları aldık. 6-7 aylık süreçte KGF’den kredi kullanan yaklaşık 245 bin işletme oldu. Bu işletmelerin ocak-ağustos ortasındaki toplam istihdam sayılarının 235 bin artığını gördük. 2 milyon çalışan vardı yüzde 11’lik bir artış olmuş. Şayet işletmeyi destekleyen bir yapı varsa üretimi artırıyor istihdam artıyor. Bunun da iktisadın büyümesine direkt katkısı olduğunu 2017 yılında gördük. KGF sisteminin büyümeye yüzde 3’e yakın bir katkısı olduğunu biliyoruz. Biz dünyanın en büyük kredi garanti fonuyuz. Gelen talepleri 24 saatte kıymetlendiriyoruz. Gelişmiş bir teknolojik alt yapımız, uygun bir rating sistemimiz var. Biri çıkıyor dataya dayanmadan yata kata gitti diyor. Kurulan sistemi yapan eleştirmeliyiz” yorumunu yaptı.
SONY VE SAMSUNG KEFALETLE DEV OLDU
İSMET Gergerli, yazdığı “Japonya İktisadının Kapalı Gücü-Kredi Garanti Kurumları” isimli kitabından da bahsetti. Gergerli, Türkiye’de kefalet sisteminin 1990’lı yıllara dayandığını, kurulurken Alman modelinin temel alındığını söyledi. 2015 yılında ise daha tahlil odaklı bir sisteme geçildiğini söz eden Gergerli, şunları söyledi: “Biz modelin değişmesi için bir efor içine girdik. Güzel örnekleri inceledik. Güney Kore ve Japonya. Japon iktisadında KOBİ’ler çok değerli. Sony örneği çok çarpıcı. Bu şirket küçük bir KOBİ’yken kredi garanti sistemi ile bir dünya markası haline gelmiş. Tekrar Güney Kore’de Samsung ve LG de kefalet sistemi ile büyüyen KOBİ’lerden” diye konuştu. Japonya’da 2008 finansal krizinde kefalet oranının yüzde 100’e çıktığını ve 2013 yılına kadar bu oranın devam ettiğini kaydeden Gergerli, 2013 yılında olağanlaşma görülünce kefalet oranının yüzde 80’e düşürüldüğünü belirtti. 2008-2013 periyodunda kredi büyüklüğünün 240 milyar dolardan 330 milyar dolara çıktığını anlatan Gergerli, “Tsumami ve sarsıntı üzere harika durumlarda da firmaların ayakta durabilmesi için devlet garanti oranını artırabiliyor. Japonya’da bankacılık sisteminin tahsili gecikmiş alacak oranı yüzde 1.2, kefalet sisteminin ise biraz üzerinde yüzde 1.5 civarında.”
Japonya’da 2000’li yıllara kadar KOBİ’lerden teminat istendiğini kaydeden Gergerli, “Asya krizinde teminatların kıymeti süratle niyet çok da işe yaramadığı, bankaları rahatlatan bir yol olmadığı anlaşılmış. Sorunu çözmek için firmaların daha âlâ kıymetlendirilmesi fikri ortaya çıkmış. İpoteksiz bir modelle krediye erişim kolaylaştırılmış. Bir şirket kurulmuş ve rating modellemesi getirilmiş. Şu anda Japonya’da kredilerin yüzde 90’ı rating ile kullandırılıyor ve teminat alınmıyor” dedi. Gergerli, kefalet sisteminin sarsıntı, tsunami, finansal kriz üzere periyotlarda ya da olağan periyotlarda de kullanılabildiğini belirterek, “En stabil periyotta bile bankacılık sistemi karşısında iki firma varsa bunlardan biri büyük başkası KOBİ ise büyük firma ölçülebilir olduğunu için onu tercih ediyor. 2008 krizinin atlatılmasında Japonya kefalet sistemi değerli bir rol oynamış” bilgisini verdi.