ABD’nin saygın gazetelerinden The Wall Street Journal, Lider Donald Trump’ın Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde Danimarka’ya bağlı özerk bölge Grönland’ı satın almak istediğini ve bunu tekraren danışmanlarıyla konuştuğunu yazdı.
ABD medyasında büyük yankı bulan haberde eski emlakçı Trump’ın başkanlık sonrasında iz bırakacak bir proje olması nedeniyle Grönland’ı satın almak istediği öne sürüldü. Trump’ın global ısınmadan en çok etkilenen bölgelerden olan ve üzerindeki buzullar süratle küçülen Grönland’ı satın alma konusunda ne kadar önemli olduğu ise açıklık kazanmadı. ABD’nin eski liderlerinden Dwight Eisenhower’ın Alaska eyaletini Ruslardan satın alması üzere Trump’ın da Grönland’ı ABD topraklarına katmak istediği argüman edildi.
ARAŞTIRMA İSTEDİ
Danimarka’ya bağlı özerk bir bölge olan 2 milyon 166 bin km2’lik yüzölçümüyle Grönland, Kuzey Kutbu’nda en büyük buz örtüsüyle kaplı kara modülü, birebir vakitte dünyanın en büyük adası. Trump’ın birinci olarak bahar aylarında gündeme getirdiği fikir karşısında birtakım danışmanlarının bunu düzgün bir ekonomik atak olarak gördüğü, kimi danışmanların ise komik bulduğu belirtildi. Tez tam da Lider Trump’ın eylül ayı başında Danimarka’ya yapacağı resmi ziyaret öncesine denk geldi. Halihazırda Danimarka, 56 bin nüfuslu Grönland’ı her yıl 591 milyon dolarla sübvanse ediyor. Bu nedenle Danimarka’nın bu türlü bir pazarlığa girip girmeyeceği merak konusu.
GRÖNLAND’DAN RET YANITI
Tartışmaların dünya gündemine oturması üzerine Reuters ajansına açıklama yapan Grönland Dışişleri Bakanı Ane Lone Bagger, “İş yapmaya hazırız, lakin satılık değiliz” dedi. Grönland Dışişleri Bakanlığı da attığı tweet’te ülkenin kaynaklarına işaret ederek “Grönland, mineral, pak su, buz, balık ve deniz eserleri, yenilenebilir güç üzere varlıklı kaynaklara sahip, birebir vakitte macera turizminin yeni adresi” diye yazdı. Danimarka’nın eski başbakanı Lars Lokke Rasmussen, Trump’a “1 Nisan latifesi olmalı. Lakin hiç vakti değil” diye Twitter’dan reaksiyon gösterdi. Danimarka Halk Partisi’nden Soren Espersen de “Eğer sahiden bunu düşünüyorsa, bu çıldırdığına dair en son ispattır. Danimarka’nın 50 bin vatandaşını ABD’ye satacağını düşünmek komik” yorumunda bulundu.
BİLGİ NOTU:
Danimarka’ya bağlı özerk bir bölge olan Grönland büyük ölçüde buzullarla kaplı. Grönland içişlerinde özerk, lakin savunma ve dışişleri konusunda Danimarka’ya bağlı.
DAHA EVVEL DE GÜNDEME GELMİŞTİ
ABD’de Grönland’ın satın alınmasının daha evvel de gündeme geldiği biliniyor. Buna nazaran Amerika, 1867 yılında Grönland ve İzlanda’yı satın almak için efor gösterdi, fakat başarılı olamadı. Tekrar 1946 yılında ABD Lideri Harry Truman, Grönland’a jeopolitik manada ilgi duydu, lakin Danimarka 100 milyon dolarlık öneriyi reddetti.
Grönland’ın demir, kurşun, çinko, elmas, altın, uranyum ve petrol üzere maden ve güç kaynaklarına sahip olabileceği, bu nedenle daha güzel araştırma yapılması gerektiği belirtiliyor. ABD’li danışmanlar güvenlik manasında da Grönland’ın alınmasına olumlu bakıyor. Siyasi yorumcular, Rusya ve Çin üzere ABD’nin de kutup bölgesine ilgisinin arttığına işaret ediyor.
1951 yılında Danimarka ile ABD ortasında yapılan muahede çerçevesinde ABD’nin Grönland’ın kuzeyinde Thule Hava Üssü bulunuyor.