Üniversite çağları bilgi görgünü, okuma açlığını giderme, dünya görüşünün biçimlenmesini daha kalın gövdelere oturtma devridir tıpkı vakitte. Naçizane ben de sinemaya gönül vermiş bir genç olarak 80’li yıllarda öğrenci kimliğimle daha fazla sinema izleyip sonradan da “İzlediklerim üzerine neler yazılmış?” diye bir şeyler okumak isterken karşıma iki temel direk çıkıyordu: Biri Cumhuriyet’teki köşesinden her cuma sinemaseverlere seslenen Atillâ Dorsay, başkası de 15 günde bir yayımlanan Milliyet Sanat’ın sayfalarında keşfettiğim Sungu Çapan.
Bendeki merak sonraki yıllarda profesyonel bir hal alıp ‘sinema yazarı’ kimliğine dönüşünce bu iki usta da tıpkı vakitte meslek büyüğüm olarak hayatımdaki özel yerlerini de aldı. Sevgili Sungu Abi’miz (ki biz ortamızda ‘Sungu Baba’ derdik ona hep), ne yazık ki cumartesi akşam suları “Benden bu kadar” dedi ve sahneyi terk etti. Abimiz, büyüğümüz, yazı ustamız, sevincimiz, muhabbet kaynağımızdı.
Uzun cümleler kurardı
Yazı-çizi işinde genç bir kalemseniz üslubunuzu, üslubunuzu, rotanızı bulma etabında gidip gelmeler, kimi savrulmalar, sizden evvel o patikalardan, yollardan geçenlere ve belirli noktalara gelenlere öykünmeniz, onlar üzere yazmaya çalışmanız doğaldır. Sungu’nun yazı biçiminde en değerli özelliği son derece uzun cümle yapılarıydı. Bazen 10-12 satırı bulan, bol virgüllü, bol göndermeli, bol bol bilgi içermeli tabirler yer alırdı metinlerinde.
Milliyet Sanat sonrası Gelişim Sinema, Nokta üzere yayınların yanı sıra o periyot Hürriyet çatısı içinde çıkan Şov, Tempo, TV’de 7 Gün, Formen üzere mecmualarda de yazmıştı. Ben de meslek yürüyüşümün birinci kısmında Aktüel’de çalışırken yazılarımı okuması için evvel yazı işleri müdürümüz Metin Soysal’a atardım, oradan da sayfaya çekilirdi. Sevgili Metin, Hürriyet Grubu’ndan geliyordu ve bilhassa Tempo periyodunda bol bol Sungu’nun yazıları okuduğu için benimkilere göz atarken “Yine Sungu üzere upuzun cümleler kurmuşsun” kederi. Ben de bu ihtarlar sonucu, fark etmeden o periyot Sungu’nun üslubuna öykündüğü anlamıştım. Sanırım bilinçaltım “Bakın, ben de onun üzere uzun cümleler kurabiliyorum” diyordu!
1947 yılında doğmuştu Sungu Çapan. 1965’te İstanbul Hoş Sanatlar Akademisi Grafik Sanatları Bölümü’nde eğitim görmeye başladı. Sinematek’in kurucu takımı içindeydi. Yeni Sinema mecmuasıyla atıldığı ‘film eleştirmenliği’ serüveni bütün hayatı boyunca sürdü. 1968-71 ortası Paris’te ikamet etti, sinemayla ilgili Türkiye’de çıkan neredeyse her yayında yazdı. Birçok kitabın kapaklarını tasarladı (ki bunların ortasında Atillâ Dorsay’ın birinci kitabı olan ‘Sinema ve Çağımız’ da vardı). En son Cumhuriyet’te yazıyordu.
Antalya Altın Portakal’da sinema müellifi dostlarıyla…
Parayı umursamazdı
Son derece mütevazı, gönlü geniş, kalender bir kişiliği vardı, parayı pulu önemsemezdi. İkimiz de kedici olduğumuz için ana konularımızdan biri de buydu. “Uğur ya, benimkiler yeniden doğurdu, mesken halkı güzelce çoğaldı” kaygısı, ben de “Abi kısırlaştırsana” derdim, “Valla vakit bulamadım, yeniden süratli davrandılar” karşılığını verirdi.
Antrakt’ta çalışırken İstiklal Caddesi üzerindeki ofisimiz ya da Cihangir’deki yerimiz sinema muharrirleri için de bir cins soluklanma adresiydi. O periyotta Sungu Beyoğlu’nda izlediği sinemalardan sonra yanıma uğrar, muhabbet ederdik. Ya da aylık yazısını getirir (Bize bir ‘İtalya sineması’ evrakı hazırlamıştı, alıp bassan kitap olur), o vesileyle hasbihal ederdik. Grafik kökenli olduğu için çok hoş, ‘inci gibi’ tabir edilen bir el yazısı karakteri vardı. A4 belge kâğıdına yazdığı metinleri getirir, biz de basın dünyasına şimdi teşrif etmiş bir alet olan (!) bilgisayarda yazdıklarını dizerdik.
Sıkı bir rock’çıydı
Sinema bilgisi muazzamdı, keza müzik bilgisi de. Gençliğinde 68’in tozunu yutmuş biri olarak sıkı rock’çıydı, periyodun bütün kümelerine ve şarkıcılarına hâkimdi. Tıpkı vakitte çok düzgün bir futbolseverdi. Sıkı Beşiktaşlıydı ve siyah-beyazlı grubuna maçlarını hâlâ radyodan dinleyecek kadar bağlıydı.
Sungu Çapan, son 1.5 yıldır sıhhat sıkıntıları yaşıyordu. Bu devirde Sarıyer’de yıllardır ikamet ettiği konuttan ayrılarak can dostu Yücel Göktürk’ün yaşadığı Heybeliada’ya taşınmıştı. En son geçen haziranda bir küme sinema muharriri (Tunca Arslan, Olkan Özyurt, Şenay Aydemir ve ben) adaya gidip kendisini ziyaret etmiştik. Oysa son görüşmemizmiş. Dün sonsuz seyahatine uğurladığımız üstadımızı yeterli ki tanımış, dostluğunu paylaşmış, yazılarını okumuşuz. Bir defa daha tüm sevenlerinin başı sağ olsun.