Türkiye Özgür Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Lideri Masis Yontan, Etraf ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanan yönetmelik taslağıyla birçok ambalaj gereci için iştirak hissesi alınmasının planlandığını belirterek, “Bu gereçlerden bildirim ve beyanname istenmesi, uygulamanın neredeyse imkansız olması sonucunu doğuracaktır.” tabirini kullandı.
TÜRMOB’dan yapılan açıklamada, Etraf Kanunu ve Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen geri kazanım iştirak hissesi uygulamasına ait değerlendirmede bulunuldu.
Piyasaya arz edilen plastik poşetlerden 25 kuruşluk geri kazanım iştirak hissesi alındığı ve bu hisselerin beyan edilmesi gerektiği hatırlatılan açıklamada, plastik poşetler dışındaki koli, şişe, ilaç kutusu, elektronik eşya, beyaz eşya ambalajları, pil üzere başka eserler için de geri kazanım iştirak hissesi alınmasına ait Etraf ve Şehircilik Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliğin beklendiği söz edildi.
Açıklamada, bakanlıkça bahse ait bir yönetmelik taslağı yayımlandığı ve buna nazaran poşet dışında kalan öteki eserler için geri kazanım katkı hissesi uygulamasına 30 Haziran’da başlanmasının planlandığı bildirildi.
AĞIR PARA CEZALARI ÖNGÖRÜLÜYOR
Çeşitli eserler için alınacak geri kazanım hissesi meblağlarının da yer aldığı açıklamada, ilaç kutu yahut şişeleri için 1 kuruş, küçük konut aletleri için 10 kuruş, pil çeşitleri için kilogram başına 2-15 lira, bitkisel yağlar için kilogram başına 10 kuruş, elektrikli ve elektronik eşyalar için kilogram başına 20-30 kuruş, lastikler için 2-10 lira ve plastik içecek ambalajları için litresine nazaran 4 kuruşa kadar, cam içecek ambalajları için litresine nazaran 10 kuruşa kadar geri iştirak hissesi alınacağı aktarıldı.
Açıklamada, kelam konusu eserlere ait yük, büyüklük üzere teknik bilgilerin Etraf ve Şehircilik Bakanlığına aktarılacağı, tahsil edilen geri kazanım katkı hissesi fiyatlarının da Hazine ve Maliye Bakanlığına beyannameyle bildirileceği vurgulanarak, şu tabirlere yer verildi:
“Bu bildirim ve beyanlara ait olarak kanunda ağır para ve mahpus cezaları öngörülmüştür. Bildirim ve bilgi verme yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere (2019 yılı için) 18 bin 37 lira idari para cezası verilecektir. Bildirim ve bilgi verme yükümlülüğüne karşıt olarak yanlış ve aldatıcı bilgi verenler, 6 aydan 1 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacaktır. Yanlış ve aldatıcı doküman düzenleyenler ve kullananlar hakkında Türk Ceza Kanunu’ndaki sahtecilik kabahatine ait kararlar uygulanacaktır. Bu cezalar, beyanlara da uygulanacak. Cezaların cürüm konusu teşkil eden aksiyonla orantısızlığı, muhatap tüm kısımlar tarafından dikkate alınması ve düzeltilmesi için uğraş sarf edilmesi gereken bir konudur. Örneğin, 10 lira meblağında yanlış bildirim için dahi 18 bin 37 lira para cezası ve altı ay mahpus cezası uygulanabilecektir.”
“TÜKETİCİYE YANSIYAN FİYATLAR YÜKSELECEK”
Açıklamada görüşlerine yer verilen TÜRMOB Lideri Masis Yontan da pek çok eserden geri kazanım iştirak hissesi alınmasının planlandığına ve bilhassa ambalaj gereçlerinden iştirak hissesi alınması emeliyle hem bildirim hem de beyanname istenmesinin, uygulamanın neredeyse imkansız olması sonucunu doğuracağını belirterek, “Yönetmelik taslağına nazaran, kek pasta ile birlikte satılan altlık, çiçek saksısı, besine sarılan streç sinema, çerez kutuları üzere birçok ambalaj gereci için iştirak hissesi alınması amaçlanmaktadır. Bildirim ve beyanname uygulaması imkansızlığının yanı sıra alınması amaçlanan iştirak hissesiyle tüketiciye yansıyan fiyatlar yükselecek, bu durum kriz tesirlerinin hissedildiği ülke ekonomimizde enflasyon artışı nedeniyle krizin derinleşmesine yol açacaktır. Etrafın korunmasına yönelik her türlü düzenlemenin yanında ve destekleyicisi olmakla bir arada uygulanmasının pek çok sorun yaratacağını değerlendirdiğimiz bu düzenlemenin yine gözden geçirilmesi gerektiğini kamuoyunun bilgilerine sunarız.” değerlendirmesinde bulundu.