Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Etraf İdaresi Genel Müdürlüğü ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) NOVA Teknoloji Transfer Ofisi iş birliğince “Türkiye Depozito İade Sistemi Projesi (TÜDİS) Açılış Toplantısı” yapıldı.
Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar, burada yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde yürütülen Sıfır Atık Projesi kapsamında Türkiye genelinde plastik poşet kullanımının azaldığını belirtti.
Manav reyonlarında plastik poşet kullanımında önemli artış görüldüğünü lakin kese kağıdı uygulamasına geçilmesinin hedeflendiğini bildiren Birpınar, 20 yıl içerisinde oluşan atık ölçüsünün 32 milyon tona çıktığını, lakin 2000’li yılların başında yüzde bir olan geri dönüşüm oranının ise yüzde 13’e ulaştığını kaydetti.
TÜDİS projesinin depozito iade sistemi kapsamında dünyada ve Türkiye’de ne cins çalışmaların yapıldığının görülmesi için başlatıldığını anlatan Birpınar, “Sonuçları âlâ olacak. Tahminen pilot bölge ve kent uygulamasıyla bunu yapacağız zira biz bunu başarabiliriz. Türkiye’de şayet pet şişeye 10 kuruş depozito koyarsanız, vatandaş onu öder, sonra da alır makineye atar ve parasını geri alır. Onu mobiliteye döndürmek lazım. Onun karşılığında ulaşım imkanı verilebilir.” diye konuştu.
“DEPOZİTO UYGULAMASI İKTİSADA YARAR SAĞLAYACAK”
Birpınar, depozito uygulamasının yanlışsız işletilmesi durumunda hem iktisat hem de vatandaşa yarar sağlanacağını belirterek, şöyle devam etti:
“Çevre Kanunu değişikliği üç şey getirdi. Geri kazanım iştirak hissesini getirdi. O kanun geldi, yönetmeliği de önümüzdeki günlerde çıkar. 2020 prestijiyle onu uygulayacağız. Plastik poşetlerin fiyatlandırılması tarz ve asıllarıyla yürürlükte. Zarurî depozito uygulaması da 2021’de bu projeden sonra başlayacak. Bu sayede birçok etraf sorununu çözmüş olacağız.
Bizim amacımız atık ölçüsünü mümkün olduğu kadar azaltmak ve geri dönüşüm oranlarını yüzde 10 ila yüzde 50 ortasına çıkarmak, 2023 maksadımız bu. Gayemiz yıllık ortalama 40-50 milyar içecek ambalajını, piyasa sürülen ambalajın yüzde 50’sini geri toplayabilmek. Şu anda her 10 cam şişeden biri, her 10 pet şişeden 3’ü ve 10 alüminyum içecek kutusundan lakin 5’i geri dönüşebiliyor. Gerisi de maalesef gelişi hoş tabiata atılıyor.”
MÜHENDİSLİK KISMI SAYISINDA DÜNYA REKORU
İTÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Lütfihak Alpkan ise kaynakların israfının çok büyük ziyanlara yol açmasının akabinde sıfır atık, sıfır karbon emisyonu ve etrafa hassas sürdürülebilir projelerin, kamu ve özel dalda kıymetli hale gelmeye başladığını söyledi.
İstanbul Teknik Üniversitesince kalkınma, üretim ve geri dönüşüme önemli katkılar yapıldığını aktaran Alpkan, “Bizim mühendislik kısmı sayısı dünya rekorudur. 24-25 kısmımız var. Bu kısımlar yalnızca etraf kısmı değil, birçok kısmımızda etraf hassaslığıyla ilgili projelerimiz ve çalışmalarımız var. Bu sayede hem yerleşkenin etraf düzenlemesi açısından hem de dünyadaki araştırmalar, yayınlar ve dünyadaki global iklim değişliğine katkı açısından da birçok projemiz var.” tabirlerini kullandı.